Διαδικτυακές συναντήσεις. Συνέντευξη του εκδότη Γιάννη Ν. Παληού στην Τασσώ Γαΐλα.

Ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα πρόσωπα της Χίου ο Γιάννης Παληός εκδότης και… …και κύριε Γιάννη, πατέρας δυο κοριτσιών και… ορθόδοξος κομουνιστής. Είναι έτσι;

–Πατέρας της Χριστίνας και της Αρετής. Κομουνιστής δεν είναι λόγια, είναι στάση ζωής και ήθους, είναι να καλλιεργείς στο έπακρο την ευαισθησία, να είσαι αδιάλλακτος και ανιδιοτελής, η ζωή σου να είναι συνυφασμένη με την πάλη ενάντια στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Ο μεγάλος Τούρκος, ποιητής, πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας, Ναζίμ Χικμέτ, έγραψε:

῾῾Αν δούλεψες, αν σκέφτηκες, αν αγάπησες, αν πάλεψες, αν έζησες σαν κομουνιστής, είσαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος῾῾

Χίος: Εκδόσεις αλφα πι. Ένας εκδοτικός οίκος που ιδρύθηκε το 1991 από δυο αδέλφια, τον Αντώνη και τον Γιάννη Παληό. Σωστά κ. Γιάννη;

– Ακριβώς κ. Γαΐλα.Πρώτη Νοέμβρη του 1991 από τον Αντώνη ιδρύθηκε το διαφημιστικό γραφείο άλφα πι, δυο χρόνια αργότερα ανταποκρίθηκα στο κάλεσμα του και δημιουργήσαμε το τυπογραφείο. Εγώ ως τότε ήμουν μηχανικός στο Ε.Ν. και αργότερα αφού παντρεύτηκα εργαζόμουν στην Αθήνα σε μεγάλο τυπογραφείο. Το 1995 εκδόθηκε το πρώτο μας βιβλίο ῾῾Τα ζώδια της Σιωπής῾῾ του Νίκου Γιαλούρη., και από τότε συνεχίζουμε ως σήμερα.

<Τη μιζέρια και το σκύψιμο του κεφαλιού τα αφήνω σε άλλους. Εγώ κοιτάζω ψηλά στ’ αστέρια>… Ρήση του Αντώνη Παληού, μιας δυναμικής προσωπικότητας που ‘έφυγε’ πρόωρα στα 51 του χρόνια το 2013. Μεγάλη απώλεια για τη Χίο και την οικογένεια του.

-Πράγματι για την οικογένεια του είναι δυσαναπλήρωτο το κενό… Στην Χίο θα μπορούσε να προσφέρει πολλά ακόμη…

Το 2009 η επιχείρηση προσέφυγε σε δανεισμό από Τράπεζα- λόγω την οικονομικής κρίσης.

-Πριν από την οικονομική κρίσηκ. Γαΐλα,, χιλιάδες επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα δανείστηκαν από τις τράπεζες χρήµατα, έχοντας στο μυαλό να υλοποιήσουν κάποια σχέδια για την επιχείρησή τους. Συνήφθησαν, τότε, συµβάσεις που βασίζονταν στην βασική λεγόμενη «ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΑΜΟΙΒΑΙΟΥ ΟΦΕΛΟΥΣ».

Πήραµε δάνεια, όταν οι κυβερνώντες και οι τράπεζες µας παρουσίαζαν ότι η οικονοµία της χώρας µας πάει πάρα πολύ καλά. Ότι τα πράγµατα ήταν “ιδανικά” («Λεφτά υπάρχουν», έλεγαν).

Κύριε Παληέ αυτό το δάνειο είναι που ταλανίζει μέχρι σήμερα εσάς και κινδυνεύετε με πλειστηριασμό του μοναδικού ακινήτου σας;

-Ναι, σε αυτό το δάνειο το σπίτι μου ήταν εγγύηση. Από το 2012, συνέπεια της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει τη χώρα μας, εγώ μαζί με τον Αντώνη αδυνατούσαμε να πληρώσουμε τις δόσεις των δανείων που είχαμε. Ο τζίρος της επιχείρησης άρχισε να πέφτει 25% κατ’ έτος (από το 2011), από με εκεί που ήταν σταθερά ανοδικός με ρυθμούς ετήσιας αύξησης γύρω στο 30 έως 40%

Τελικά τι πιστεύετε ότι θα γίνει; Θα καταφέρετε εκτός του δικού σας δανείου να ρυθμιστούν κι οι υποθέσεις άλλων δανειστών της ιδίας με εσάς περίπτωσης;

– Το 2012 ,150 δανειολήπτες από όλη την Ελλάδα συσπειρωθήκαμε και τα αιτήματά μας έφτασαν μέχρι τη Βουλή. Τότε, η τράπεζα μας έκανε πρόταση για κούρεμα του χρέους και αφαίρεση των τόκων, με προϋπόθεση να σταματήσουμε να ξεσηκώνουμε τους δανειολήπτες. Εμείς βεβαίως αρνηθήκαμε. Πριν από δύο χρόνια κ. Γαΐλα,σωματεία και κόσμος της Χίου αλλά και της Μυτιλήνης κατάφεραν να μπλοκάρουν τον πλειστηριασμό της οικίας μου. Κι ακόμα έχουμε πολύ δρόμο. Αυτός όμως είναι ο δρόμος για να σωθούν και άλλες πρώτες κατοικίες.

Είχε μιλήσει στη Βουλή των Ελλήνων για την υπόθεση σας κι ο γραμματέας του κόμματος σας Δημήτρης Κουτσούμπας . Μια στάση στην πολιτικήκ. Παληέ. Στην κατά γενική ομολογία υλιστική- ατομικιστική εποχή μας έχει θέση ο κομουνισμός;

-Φυσικά, για αυτό παλεύουμε… Αυτή είναι η ελπίδα του κόσμου! Ατομικά κανείς δεν θα μπορέσει να λύσει τα προβλήματά του, ακόμα κι αν φαίνεται στην αρχή ότι μπορεί να τα καταφέρει. Ο συλλογικός αγώνας έχει αποτέλεσμα, ο αγώνας για μια άλλη κοινωνία.

<Εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο>, Βλαντίμιρ Λένιν, 20^ος αιώνας, μετά από έναν αιώνα η κατάρρευση των Σοβιέτ κι η εκμετάλλευση των ανθρώπων, του πλούτου της γης συνεχίζεται αταλάντευτα από την ολιγαρχία. Πως μπορούμε να αντισταθούμε;

-Με γενικό ξεσηκωμό!. Η Ιστορία διδάσκει ότι μετά από μεγάλες κρίσεις έρχονται λαϊκές εξεγέρσεις. Γι’ αυτό αντιστεκόμαστε κ. Γαΐλα, γι’ αυτό σήμερα παλεύουμε ενάντια στη μοιρολατρία και την υποταγή ενάντια στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική υποβάθμιση.

Αλήθεια κ. Γιάννη η Χίος είναι ένα μικρό νησί δηλαδή τόπος με μικρή αγοραστική δύναμη. Πως τολμήσατε να ιδρύσετε εκδοτικό οίκο; Απόφαση δική σας ή του αδελφού σας;

– Η Χίος από πάντα είχε παράδοση στις τέχνες και στα γράμματα. Η Χίος που γέννησε: τον Όμηρο, τον Αδαμάντιο Κοραή, τον Λέοντα Αλλάτιο, τον Γεώργιο Κορέσσιο, τον Νεόφυτο Βάμβα, τον Αλέξανδρο Πασπάτη, τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον Κωνσταντίνο Άμαντο, τον Ιωάννη Βλαχογιάννη, τον Ιωάννη Συκουτρή, τον Μιχάλη Παπαμαύρο, τον Θεόδωρο Κάστανο, την Ειρήνη Παϊδούση, τον Στυλιανό Βίο, τον Κωνσταντίνο Κανελλάκη, τον Γεώργιο Ζολώτα, τον παπά-Μάρκο Βασιλάκη, τον Γεώργιο Σουρή, τον Γεώργιο Δροσίνη, τον Εμμανουήλ Ροΐδη, τον Γεώργιο Βερίτη, τον Αχιλλέα Παράσχο, τον Λάμπρο Πορφύρα, τον Φώτη Αγγουλέ, τον Κώστα Χαλλιορή, τον Νίκο Γιαλούρη, τον Ματθαίο Μουντέ και τον κύριο Γιώργη Διλμπόη δεν θα μπορούσε να μην έχει παράδοση στο βιβλίο. Με τον Αντώνη πάντα είχαμε αγάπη στα βιβλία και αυτή η αγάπη μετατράπηκε σ’ αυτή την επιχείρηση. Στόχος μας κ. Γαΐλα, εξ’ αρχής ήταν η διαφύλαξη της παράδοσης, της λαογραφίας και της ιστορίας του νησιού μας, μέσα από τα γραπτά των Χιωτών λογοτεχνών και συγγραφέων. Ποτέ μας δεν σκεφτήκαμε το κέρδος.

Όλα πήγαιναν καλά μέχρι την οικονομική κρίση. Τώρα που η κρίση επιδεινώθηκε τι συμβαίνει με την επιχείρηση;

– Αγωνίζεται για να επιβιώσει κρατώντας ψηλά την ποιότητα. Ακόμα και στις πιο δύσκολες μέρες που μας έφερε η κρίση, προσπαθούσαμε η δουλειά μας να συνεχίζει την υψηλή αισθητική και ποιότητά της. Ο εκδοτικός οίκος άλφα πι έως σήμερα έχει εκδώσει πάνω από 650 τίτλους. Η θεματολογία ποικίλη. Τοπική ιστορία, λαογραφία, παραμύθια, γενική λογοτεχνία, επιστημονικά συγγράμματα.

Από όλα τα είδη λόγου που καλύπτουν οι εκδόσεις σας ποιο είδος έχει την μεγαλύτερη απήχηση στο κοινό; Το μυθιστόρημα ή τα τοπικά θέματα;

– Νομίζω τα τοπικά θέματα κ. Γαΐλα, παρόλο που όλα μας τα βιβλία, παραμύθια και μυθιστορήματα, αγκαλιάζονται από την τοπική κοινωνία. Όμως είναι δύσκολο σ’ αυτές τις κατηγορίες να συναγωνιστείς τους μεγάλους εκδοτικούς οίκους και τις αθηναϊκές εκδόσεις.

Κύριε Γιάννη η Χίος έχει παράδοση στο χώρο των γραμμάτων. Όμως έναν συγγραφέα που ζεί και δρά στη Χίο αυτό δεν τον δυσκολεύει στην απόκτηση πανελλήνιας αναγνωσιμότητας;

-Σαφώς, όμως ο καθένας έχει δικαίωμα να μπορεί να εκδώσει το πόνημα του, τις ιδέες του, χωρίς να μπαίνει ο φραγμός των μεγάλων εκδοτικών οίκων.

Από τους σύγχρονους Χιώτες λογοτέχνες που εκδίδουν σε εσάς τη δουλειά τους ξεχωρίζετε κάποιους για την ποιότητα τους; Έχει μέλλον η Χιακή λογοτεχνία;

– Όλοι συνεισφέρουν από τη δική τους πλευρά στη Χιακή λογοτεχνία. Δεν θα ήθελα να ξεχωρίσω κάποιον.

Η οικονομική κρίση στον τόπο μας από τότε που ο οίκος άλφα πι πήρε το δάνειο επιδεινώθηκε. Παρόλα αυτά οι εκδόσεις άλφα πι καινοτόμες και πρωτοποριακές προχώρησαν στην δημιουργία ebooks, σε ηλεκτρονικές πωλήσεις-κάτι που διευκολύνει την αγορά βιβλίων Χιωτών δημιουργών από το ευρύ κοινό-, σε κατασκευές διαφημιστικών δώρων κ.λπ. Μια συνεχής πάλη για τη επιβίωση της επιχείρησης, επιχείρησης που σήμερα φέρει την επωνυμία΅ΑΛΦΑ ΠΙ ΑΡΕΤΗ ΠΑΛΗΟΥ. Η Αρετή είναι η μικρότερη κόρη του Γιάννη Παληού, την οποία και γνώρισα σαν συγγραφέα δυο παραμυθιών.

Σωστά κύριε Γιάννη; ‘Ενεπλάκη’ στη επιχείρηση και η μικρή σας κόρη;

– Σωστά κ. Γαΐλα, η μικρότερή μου κόρη επέλεξε να συνεχίσει την πορεία των εκδόσεων.

Κατά πόσο βοήθησαν την επιχείρηση οι ηλεκτρονικές πωλήσεις; Έχει απήχηση το ηλεκτρονικό βιβλίο ή νικητής τελικά θα παραμείνει το έντυπο βιβλίο;

– Οι ηλεκτρονικές πωλήσεις ήταν μια ανάσα στην περίοδο του lockdown, και φαίνεται πως ήρθε για να μείνει. Ο κόσμος προτιμά την ευκολία των ηλεκτρονικών αγορών, γι’ αυτό κι εμείς φτιάξαμε ένα σύγχρονο και λειτουργικό e-shop, το alfapibooks.gr, στο οποίο εύκολα ο καθένας μπορεί να ανατρέξει σ’ όλη την γκάμα των βιβλίων μας, να επιλέξει αυτό που τον ενδιαφέρει εκμεταλλευόμενος τις προσφορές και διαλέγοντας τους τρόπους αποστολής που τον εξυπηρετούν σ’ όλη την Ελλάδα. Το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι κάτι που ακόμα πειραματιζόμαστε, είμαστε βέβαια ανοιχτοί στους νέους τρόπους διάδοσης του βιβλίου, πιστεύοντας όμως ακράδαντα ότι το έντυπο βιβλίο θα συνεχίζει απερίσπαστο την πορεία του στο χρόνο, μιας και η αξία του είναι αναντικατάστατη.

Η Χίος ασφυκτιά. Οικονομική κρίση, αύξηση των κρουσμάτων της πανδημίας λόγω τουρισμού, ανεργία. Η νεολαία , οι νεαροί Χιώτες έχουν ελπίδες να επιβιώσουν στο νησί και να μην το εγκαταλείψουν;

– Δυστυχώς δεν είναι ατομική τους επιλογή. Όμως ελπίζω πως οι νέοι του νησιού μας, αγαπούν τον τόπο μας και όσο περνάει από το χέρι τους θα μένουν εδώ να τον στηρίζουν.

Θα τολμούσατε κύριε Γιάννη να γράψετε ένα βιβλίο; Και, τι θέμα θα είχε; Υποβάλω την ερώτηση γιατί είστε εξαιρετικός αρθρογράφος.

– Μου αρέσει να σχολιάζω την επικαιρότητα και γεγονότα που με προβληματίζουν, αλλά στην παρούσα φάση δεν θέλω να προχωρήσω σε κάτι τέτοιο.

Ποιος κατέχει την πρώτη θέση στην καρδιά σας ,η Χίος, η σύζυγος σας Κωνσταντίνα ή οι κορούλες σας;

– Χωρίς την οικογένεια και τους φίλους κανένας τόπος δεν ανθίζει…Στην Χίο χτίσαμε την οικογένεια και τη ζωή μας με τη σύζυγό μου, οπότε η Χίος κατέχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Αγαπώ τον τόπο που γεννήθηκα και μέσα από τα βιβλία τον υπηρετώ.

Σας ευχαριστώ για την συνέντευξη.